Parasha vayetzé 5782

De Jakob, Papp vun den zwielef Stämme, verléisst Israel aus der Stad Beer Sheva op sengem Wee op Aram (Haran) fir vu sengem Brudder Esav no senger Mamm hir Rot ze flüchten, an eng Fra no den Instruktioune vu sengem Papp Yitzchak ze fannen. D'Stad Beer Sheva representéiert Fridden a Sécherheet, Gebied an d'Studie vun der Tora, awer de Yaacov huet et misse verloossen fir d'Welt vun de Versuchungen ze konfrontéieren (Olam: deem seng Wuerzel Helm ass, Verstoppt -wou Gott verstoppt ass) se iwwerwannen an dann de Papp vum Haus vun Israel ginn; wat eis léiert datt Gott wëll datt Judden e geeschtege Liewen an enger ierdescher Welt liewen.

De Yaacov huet véierzéng Joer an der Eber Yeshiva studéiert ier hien op Haran gaangen ass. Zousätzlech fir d'Kultur an d'Sprooch vun der Plaz ze studéieren, wou hie géif goen, huet hie sech haaptsächlech fir d'Gebied gewidmet, wat beweist datt ier e jiddescht Heem geformt gëtt, d'Prioritéit ass net seng Identitéit am Prozess vun der Integratioun an der Gesellschaft ze verléieren, an där een ukomm ass, duerch einfach d'Bräicher vun aneren ze imitéieren, awer eis Fundamenter vum Liewen ze kennen, déi an der Tora uginn an net ze vergiessen.

Ier hien zu Haran ukomm ass, huet de Yaakov um Mount Moriah op der selwechter Plaz gestoppt, wou den Abraham den Altor fir d'Affer vum Isaac gebaut huet a wou de Bet Hamikdash - Tempel - spéider gebaut gouf. Do hat hien de berühmten Dram vun der Leeder a krut vu Gott d'Versprieche, datt dëst Land zu senge Nokommen gehéiert, déi sou vill wéi de Sand vum Mier wieren.

Am Jakob sengem Dram huet d'Leeder um Buedem gerappt, awer bis zum Himmel erreecht. Op der Trap waren Engelen op an erof. Dës representéiert déi véier Räicher, déi eist Vollek dominéieren: Babylon, Persien, Griicheland a Roum (Edom): eisen aktuellen Exil.

An all Fall huet de Jakob säin Opstieg, säin Héichpunkt a säi Fall gesinn, ausser am Fall vum Edom, deem säin Engel dauernd eropgaang ass. Wéi gefrot wéini Gott géif erofkommen, huet hien geäntwert datt hie selwer him erofbrénge wäert, wat beweist datt d'Enn vum aktuellen Exil duerch iwwernatierlech Mëttelen kommen. D’Liewe an d’Erfarunge vun de Patriarchen déngen als Modeller fir eist Verhalen, dofir seet dem Patriarch säin Dram eis, datt och wann eis kierperlech Existenz äerdlech ass, mir all d’Potenzial hunn, héich spirituell Niveauen z’erreechen an dofir solle mir all eis Efforte maache fir dat z’erreechen.

De Jakob ass bei sengem Monni Laban säin Haus ukomm an nodeems hien siwe Joer geschafft huet fir d'Rachel ze bestueden, muss hie mat hirer eelerer Schwëster Lea bestueden, well de Laban hien täuscht. Hie schafft siwe méi Joer fir Rachel ze bestueden. De Yaacov huet am Ganzen 20 Joer fir Laban geschafft ouni säi spirituellen Niveau ze verléieren. D'Wuerzel vum Wuert "Aramaesch" op Hebräesch "arami" heescht Täuschung. Dat war den Numm vun deem de Laban bekannt gouf; "Meeschter vun Täuschung" - Arami. Wann de Yaacov seng Léift fir d'Rachel erzielt gëtt, gëtt gesot datt och wann hie siwe Joer muss waarden fir hir ze bestueden, si si vergaang wéi wann se just e puer Deeg wieren wéinst der Léift déi hien fir hatt hat. Dëst erkläert eis déi richteg Aart vu Léift. Fir Leit, déi sech haaptsächlech gär hunn an d'Gesellschaft vun enger anerer Persoun brauchen fir zefridden ze sinn, ass all Dag vun der Absence eng Éiwegkeet. Amplaz huet de Yaacov d'Rachel gär fir wien si méi war wéi fir dat wat hien hir kéint ginn. Et war eng bedingungslos Léift wou all Affer et wäert war.

Richteg Léift ass permanent, et herrscht, a ville Joere kënne schéngen wéi e puer Deeg. Yaakov ass a "Ish Tam", e Mann vun Integritéit.Yaakov ass verbonne mat "d'Wourecht" (Yalkut Shimoni Bamidbar 13), wéi et geschriwwen ass: "Gëff d'Wourecht vum Jakob" (Micah 7:20). An net nëmmen war hien oprecht a sengem Wuert ze halen, mä hien war och fromm an éierlech a senger Aart a Weis vun schaffen, wéi de Rabbeinu Bechaye a Seforno erklären, Yaakov war responsabel souwuel fir d'Verloschter, déi op d'Verantwortung vum Betreiber falen, wéi och fir déi Verloschter, déi net op de Betreiber a seng Verantwortung falen. Seng Engagement fir dat wat hien gemaach huet war bewonnert.

De Jakob hat 12 Kanner vu senge véier Frae: d'Lea, d'Rachel, d'Bilha an d'Zilpa, déi all véier Schwëstere vun hirem Papp Lavan senger Säit waren; Bilhah an Zilpah waren Duechtere vun enger Konkubin vum Laban. D'Lea hat déi éischt véier Jongen vum Jakob: Ruben, Shimon, Levi a Juda. Dan an Naphtali waren d'Jongen vu Bilha. Gad an Aser, Jongen vun Zilpa. Spéider huet d'Lea zwee méi Jongen, de Yisajar an den Zebulon, an eng Duechter, Dinah. Endlech, no véierzéng Joer vun waarden, Rachel hat Joseph a spéider Benjamin. De jiddesche Numm -Yehudí- ofgeleet vu Yehudah, véierte Jong vu Leah a Yaacov, kënnt aus "hodaá" - Dankbarkeet- dofir eisen Numm -Jiddesch- heescht "Merci dem Schëpfer" Gutt, d'Roll vum Judd Et ass Gott ze luewen, Him fir alles Merci ze soen an ze erkennen datt Hien de Schëpfer a Souverän ass vun allem wat existéiert.

No sengem laangen Openthalt zu Aram hat de Yaacov de Privileg fir an d'Haus vu sengem Papp zréckzekommen, säi Land Israel, belaascht mat Geld a Béischten, a méi wichteg, mat Kanner, déi, trotz der Tatsaach, datt se an engem Ëmfeld vun der Idolatrie opgewuess sinn, am Judaismus gebilt kënne ginn, an an Zukunft déi zwielef Stämme ginn, déi dem jiddesche Vollek gebuer goufen.

Wärend de Jakob mam Lavan war, huet hien d'613 Viraussetzungen erfëllt. Dëst ass bestätegt am Ausdrock benotzt am Chumash wann et seet "Garti" mam Laván. "Garti" heescht "Ech hunn gelieft" op Hebräesch, an huet en numeresche Wäert vu 613, entspriechend dem 613 Mitzvot vun der Tora.

All Persoun kann zwou Zorte vun Aktiounen op enger Leeder Leeschtunge; erop oder erof goen; All Dag bréngt nei Erausfuerderungen, an dofir musse mir eis Handlungen an Erfahrungen, Versoen an Erfolleger benotzen, fir als Ureiz ze déngen fir an eisem spirituellen Wuesstum virzekommen. D'Hebräesch Wuert fir Leeder, "sulam", huet dee selwechten numeresche Wäert wéi d'Wuert fir Suen, "Mammon". Dëst léiert eis datt d'Sue wéi eng Leeder sinn, et ka benotzt ginn fir erop an den Himmel méi no ze kommen oder op den ënneschten Punkt erof ze goen. Et hänkt alles of wéi en Zweck mir et benotzen.

(Quell: Mati Jakubowicz a Jaya Perman: "Am Beat vun der Zäit ...")

Gewidmet der Erhiewung vun der Séil vum Abraham Albert ben Ana, an dem Refua Shlema "déi séier a komplett Heelung" vum Abraham Ben Sindy an all de Kranke vun Am Israel an der Welt.

Shabbat Shalom!

De Breslev Garden recommandéiert: