De Shabbat "d'Kinnigin a Braut"
"Leja Dodi, likrat calá, Penei Shabbat nekabela..."
"Komm, meng Léifsten, fir d'Braut ze treffen; mir begréissen d'Präsenz vum Shabbat ..."
"Leja Dodi" ass dee schéine Hymn dee mir bei der Arrivée vun all Shabbat sangen. Haut kucke mir op véier Grënn firwat de Shabbat mat enger Braut an enger Kinnigin verglach gëtt ...
Dëse schéine 16. Joerhonnert Shabbat Hymn "Lecha dodi" ("Komm, meng Léifsten ..."), Mir begréissen de Shabbat wéi eng Braut an eng Kinnigin.
Dëst Konzept geet zréck op den Talmud, wou mir gelies hunn datt de Rabbi Chanina seng speziell Kleedungsstécker op Shabbat Eve gedroen huet a gesot huet: "Komm, a mir ginn eraus fir de Shabbat ze begréissen, d'Kinnigin.". En anere Salbei, de Rabbi Yanai, géif sech op Shabbat a senge Kleedungsstécker verkleeden a soen: "Komm eran, oh Braut. Komm eran, oh Braut."
Also wat ass Shabbat? Eng Braut oder eng Kinnigin? A wien ass Äre Mann?
1. Bestuet mat Israel:
De Rabbi Shmuel Eidels, bekannt als de Maharsha (1555-1631), erkläert datt dëst op der midrescher Léier baséiert datt wann den Hashem d'Welt erschaf huet, de Shabbat dem Schëpfer plädéiert huet a gesot huet: "Jiddereen aneren huet e Partner (z. Hashem huet geäntwert: "D'Gemeinschaft vun Israel wäert Äre Partner sinn."
Joer méi spéit, wéi Israel virum Sinai stoung, sot de Schëpfer: "Denkt drun datt ech de Sabbat gesot hunn datt d'Gemeinschaft vun Israel hire Partner ass. Dëst ass wat de Vers 'Erënnert de Sabbat fir en helleg ze halen' heescht."
D'Hebräesch Wuert fir "helleg" bezeechent och d'Konzept vum Bestietnes. Also et ass wéi wann Gott seet: "Denkt un meng Verspriechen op Shabbat, a gitt sécher mat hatt ze bestueden."
Hien erkläert dann datt de Moment dat Bestietnes ofgeschloss ass wann d'Sonn e Freideg Nomëtteg ënnergeet. Zënter datt d'jiddescht Vollek als "Kinnekräicher" ugesi gëtt, gëtt de Shabbat Kinnigin genannt, well si d'Braut vun engem Kinnek ass.
2. G-d's Braut:
De Vers vu Bereshit seet: "An um siwenten Dag huet de Schëpfer d'Aarbecht fäerdeg gemaach, déi hie gemaach huet, an hien huet um siwenten Dag vun all senger Aarbecht, déi hie gemaach huet, ausgerout. De Midrash weist drop hin, datt dëse Vers widderspréchlech schéngt. Huet Gott seng Aarbecht um siwenten Dag fäerdeg? Oder huet hie schonn ausgerout, seng Aarbecht virum Ufank vum siwenten Dag fäerdeg gemaach?
De Midrash erkläert datt de Shabbat, den Dag vun der Rou, selwer d'Schafung vum siwenten Dag war. An de Wierder vum Midrash: "Dëst ass vergläichbar mat engem Kinnek, deen d'Brautkammer scho virbereet huet, awer eng Braut fehlt. Ähnlech huet d'Welt de Sabbat gefeelt."
Eng Erklärung fir dësen Midrash ass datt den Zweck vum Shabbat ze feieren ass ëmmer ze erënneren datt den Hashem, de Kinnek, de Schëpfer vun der Welt ass. Hien huet d'Welt a sechs Deeg erschaf an huet um siwenten ausgerout. Wa mir de Shabbat feieren, erënnere mir eis datt den Hashem de Schëpfer ass.
3. Mir ginn d'Braut:
De Rabbi Yehuda Loewe, bekannt als Maharal vu Prag (1525-1609), erkläert datt déi dräi Begrëffer, "Sabbat", "Braut" a "Kinnigin", Si representéieren dräi verschidde Weeër fir de Shabbat ze honoréieren:
● Mir raschten vun der Aarbecht. D'Wuert Shabbat heescht "Rescht".
● Mat spezielle Kleeder, sou wéi eng Braut sech fir hir Hochzäit verkleed.
● Permissiv iwwer speziell Schneekereien an agreabel Aktivitéiten, wéi royalty.
No dëser Erklärung schéngt et wéi wa mir selwer d'Braut wärend dem Shabbat ginn.
4. D'kabbalistesch Kinnigin
Kabbalisten erklären datt déi siwen Deeg vun der Woch mat de siwen Attributer vum Schëpfer entspriechen: Chesed (Guttheet), Gevurah (Gravitéit), Tiferet (Harmonie), Netzach (Ausdauer), Hod (Demut), Yesod (Fondatioun) a Malchut (Kinnekräich). Also, de leschten Attribut entsprécht dem Shabbat: Royalty.
Just wéi mir déi sechs Deeg vun der Woch benotzen fir op de Shabbat virzebereeden, kritt de Malchut seng Energie aus de sechs virdrun Sefirot.
Denkt ee Moment un d'Royalitéit. Et ass wouer, si sinn Beneficer, déi d'Mandat kritt hunn fir (an de Räichtum) vun hiren Themen ze regéieren. Mee si mussen och ginn: hir Leit féieren, guidéieren an inspiréieren.
Datselwecht kann iwwer de Shabbat gesot ginn. Mir verbréngen sechs Deeg fir de Shabbat virzebereeden, awer da gëtt Hien eis d'Vitalitéit fir an der nächster Woch ze iwwerliewen an z'entwéckelen.
Den Attribut vu Malchut ass och bekannt als Shechinah, de femininen Aspekt vum G-d, wat erkläre kann firwat de Shabbat eng Kinnigin ass an net e Kinnek.
Eis Weisen soen eis datt wa mir all op d'mannst ee Shabbat beobachten, mir déi ultimativ Erléisung verdéngen, eng Ära déi als éiwege Shabbat bezeechent gëtt. Kann et geschwënn geschéien, an eisen Deeg!
D'Breslev Garden Team an Israel wënscht Iech e Shabbat Shalom humeburaj!
(Parsha vun der Woch: פינחס: כה "Pinchas", Sefer Bamidbar - Numbers 25:10-30:1)
De Breslev Garden recommandéiert: